A. Wacanen kanthi premati!
Jendral Sudirman
Pak Dirman iku minangka pawongan kang ahli nyusun siasat perang gerilya. Amarga siasat kang digawe panjenengane, pasukan Landa dadi mawut.
Perang gerilya kang dipimpin dening Pak Dirman dumadi nalika nglawan Landa taun 1948 nganti tekan taun 1949 ing Jawa Tengah lan Jawa Timur. Wektu iku Landa nyerang lan nguasani Kutha Yogyakarta, banjur nyekel Presiden Soekarno lan Wakil Presiden Mohammad Hatta sarta sadhengah mentri.
Para tokoh iku diasingke menyang kutha liya, malah ana kang metu ing luar negri. Kanthi nyekel pimpinane awake dhewe, Landa masthekake menawa Indonesia bakal ancur. Kamangka, ora. Pamarintahan Indonesia sawetara dialihke menyang Sumatra, dipimpin Mr. Syafrudin Prawiranegara.
Pak Dirman kang wektu iku ana ing kahanan gerah tetep mimpin perang, sanajan kudu ditandhu saka desa menyang desa liyane, saka alas siji tumuju alas liyane. Watak “kepahlawanan” kang diduweni para pejuang Indonesia bisa ngawekani serangan saka tentara Landa. Serangan Landa tumrap Indonesia prayanta entuk “reaksi keras” saka nagara-nagara sadonya. Kanthi mangkono Landa banjur ngakoni “kedaulatan” Indonesia saka pengawasane PBB.
(Kajarwakaken saking buku Bahasa Indonesia/kanthi ewah-ewahan saprelunipun)
Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi pratitis adhedhasar wacan ing dhuwur!
1. Apa sing diarani perang gerilya?
Wangsulan:
Perang kang delik-delik.
2. Kepriye watake para pejuang Indonesia?
Wangsulan:
Maju terus pantang anggone mungkur.
3. Kapan Pak Dirman mimpin perang gerilya?
Wangsulan:
Taun 1948- 1949
4. Kena ngapa Landa nyekel lan ngasingake Presiden Soekarno lan Wakil Presiden Moh. Hatta?
Wangsulan:
Amaraga umpama Indonesia dicekel, Landa mastekake Indonesia bakal ancur.
5. Kepriye akire perjuangane Pak Dirman lan rakyat Indonesia manut wacan ing dhuwur?
Wangsulan:
Nganti tumekaning pati, sanajan geran nanging tetep perang lan berjuawang mungsuh Landa.
B. Wenehana tandha ping (x) ana aksara a, b, c, utawa d ing sangarepe wangsulan kang trep!
1. Tuladhane ukara tanggap yaiku ....
a. Siti mangan bakwan.
b. Siti memangan bakwan.
c. Siti mangani bakwan.
d. Bakwane dipangan Siti.
Wangsulan: a
2. Sang Prabu kedhatone ing Ayodya. Pepatihe Raden Sugriwa. Senapati perange Raden Anoman. Garwane Dewi Shinta.
Asmane sang Prabu yaiku ....
a. Sang Hyang Wisnu
b. Raden Laksamana
c. Prabu Dasamuka
d. Prabu Rama
Wangsulan : d
3. Pamarintah netepake Program Wajib Belajar 9 Tahun.
Sing kanggo sasaran bocah sing umure ... taun.
a. 1-9
b. 5-13
c. 7-15
d. 9-18
Wangsulan : c
4. Ki Suta kae jebule wis njangan gori, ta?
Njangan gori arane ....
a. gori c. jangan
b. budheg d. gudheg
Wangsulan : b
5. Tembung sing dienggo ing geguritan becike ....
a. endah tur mentes
b. nggladrah
c. ngremit
d. prasaja
Wangsulan : a
6. Salah sawijine tujuan wisata kang becik yaiku ....
a. ngentekake wektu prei
b. ngentekake sangune dhuwit
c. ngilangake rasa sumpeking pikir
d. menehi gawean biro perjalanan
Wangsulan : c
7. Ukara sing nuduhake yen acarane lagi arep dilekasi yaiku ....
a. Wasana cekap semanten atur kula.
b. Salajengipun Bapak RT kula aturi paring pangandikan.
c. Mangga adicara menika kita wiwiti kanthi ndonga piyambak-piyambak.
d. Sedaya sampun kalampahan mangga ngaturaken syukur dhumateng Gusti.
Wangsulan : c
8. Crita “Kancil lan Baya” kalebu jinise ....
a. dongeng c. fabel
b. legenda d. sage
Wangsulan : a
9. ?ai[nDo[nsiyaikuswiji[nnegr
a. liberl\ c. [d[mok]si
b. [komunis\ d. agm
Wangsulan : c
10. Marang tangga teparo iku kudu ....
a. congkrak c. drengki
b. padudon d. rukun
Wangsulan : d
11. Darma : “Gi, Sugi, anggonmu neng kutha rak durung suwe ta? Mesthi kowe ngerti bab tetanen lan rabuk kang lagi wae diterangake Pak Guru.”
Sugi : ”Pancen aku maesa kok! Tegese omahe ndesa. Lha yen mung prakara rabuk wae, kecil cekake! Kowe arep takon apa? Takona sasenengmu, ndang!”
Pacelathon antarane Darma karo Sugi ngrembug prakara ....
a. asale Sugi c. rabuk
b. maesa d. Pak Guru
Wangsulan : c
12. Papan wisata “Rawa Pening” dumunung ing wewengkon ....
a. Boyolali c. Surabaya
b. Salatiga d. Sragen
Wangsulan : b
13. Ibu tuku endhog ana warung.
Ukara ing dhuwur menawa diowahi nganggo basa krama yaiku ....
a. Ibu tumbas tigan ana warung.
b. Ibu tumbas tigan wonten warung.
c. Ibu mundhut endhog wonten warung.
d. Ibu mundhut tigan wonten warung.
Wangsulan : d
14. Pitik walik tanpa lancur ....
Bacutane parikan ing dhuwur yaiku ....
a. blanja sithik arang nganggur
b. blanja sithik tetep kurang
c. blanja sithik ajeg mangan
d. blanja sithik ora kurub
Wangsulan : a
15. Nyangking ember kiwa tengen, lungguh jejer tamba ....
a. luwe c. kesel
b. kangen d. lara
Wangsulan : b
16. Perang Paderi iku dipimpin dening ....
a. Jendral Sudirman
b. Pangeran Diponegoro
c. Imam Bonjol
d. Pattimura
Wangsulan : b
17. Panggonan kang digunakake dhelik dening Pangeran Diponegoro yaiku ....
a. Guwa Tabuhan
b. Guwa Selarong
c. Candhi Borobudur
d. Candhi Gedhong Songo
Wangsulan : a
18. Perangan pidhato kang isine njaluk ngapura manggon ing ....
a. surasa c. bebuka
b. isi d. panutup
Wangsulan : a
19. Perang gerilya dipimpin dening ....
a. Jendral Sudirman
b. Pangeran Diponegoro
c. Imam Bonjol
d. Pattimura
Wangsulan : a
20. Perangan ing sajroning pidhato kang ngemu surasa ajak-ajak syukur, dumunung ing ....
a. pungkasan c. wasana
b. madya d. purwa
Wangsulan: d
21. Abang-abang ora legi, tiwas magang ora dadi.
Ukara ing dhuwur kalebu ....
a. wangsalan c. cangkriman
b. parikan d. dolanan
Wangsulan: b
22. Taman Mini Indonesia iku tetironing ....
a. jagad
b. Sumatra
c. Nuswantara
d. Jawa Tengah
Wangsulan : c
23. Wisata menyang Sea World iku kang ditonton yaiku saweneh kewan kang diarani ....
a. iwak c. gajah
b. macan d. baya
Wangsulan : a
24. ?pra=[got .... lgirpt\,
a. [dwn\ c. diwn\
b. [fwn\ d. fewn\
Wangsulan : a
25. Beni sawise lulus dadi insinyur ora nyambut gawe kantoran, nanging ngopeni bandeng ing ....
a. kolah c. tlaga
b. kali d. tambak
Wangsulan : d
Kanggo soal nomer 21-23
Wisanggeni iku anake Arjuna lan Dewi Dresanala. Dewi Dresanala iku anake Bathara Brahma. Arjuna duwe sisihan Dewi Dresanala nalika Arjuna dadi raja ing Kaindran, jejuluk Prabu Kiritin.
Arjuna bisa jumeneng dadi raja ing Kaindran amarga antuk kanugrahan saka dewa sawise kasil ngalahake Prabu Niwatakawaca, raja ditya sing sekti mandraguna saka nagara Imaimantaka.
21. Ibune Wisanggeni yaiku ....
a. Dewi Dresanala
b. Brahma
c. Arjuna
d. Niwatakawaca
Wangsulan: a.
22. Arjuna bisa jumeneng dadi raja ing Kaindran amarga antuk kanugrahan saka dewa sawise kasil ngalahake ....
a. Prabu Pandhu Dewanata
b. Prabu Niwatakawaca
c. Prabu Rama Wijaya
d. Prabu Destarata
Wangsulan: b.
23. Dewi Dresanala iku anake ....
a. Bathara Narada
b. Bathara Guru
c. Bathara Brama
d. Bathara Wisnu
Wangsulan: c.
Wacan kanggo soal nomer 24-27
Dhek jaman mbiyen ana Ratu kang asmane Ratu Dhuyung kang sekti mandraguna lan akeh Raja kang tundhuk karo sang Ratu. Saliyane sekti mandraguna, Ratu Dhuyung uga sulistya ing warni. Yen ana wanita ayu, Ratu Dhuyung ora seneng, malah mbudidaya mateni wanita ayu mau nganggo kasektene.
Kasektene Ratu Dhuyung amarga saka ilmu sihir sing diduweni. Ratu Dhuyung salah sijine Ratu kang kejem lan angkara murka. Kabeh panyuwune kudu kalaksanan. Ora ana wong kang wani menggak dhawuhe Sang Ratu Dhuyung. Malah yen ana wong lanang bagus bakal didadekake garwane. Yen dheweke ora gelem dadi garwane bakal kena sihir.
Para Dewa kang ana ing khayangan, ngerti yen Putri Dhuyung kaya mengkono, paring pituduh supaya tumindak kang apik. Nanging Sang Ratu ora dadi tumindak apik malah dadi murka. Dheweke rumangsa diprintah karo para dewa lan rumangsa ora ana sing wani karo Sang Ratu.
24. Crita ing ndhuwur kuwi nyritakake babagan ....
a. para dewa
b. raja kang tundhuk marang dewa
c. Ratu Dhuyung
d. iwak dhuyung
Wangsulan: c.
25. Kasektene Ratu Dhuyung amarga saka ....
a. ilmu kebatinan
b. pitulungane para dewa
c. tapa raga
d. ilmu sihir sing diduweni
Wangsulan: d.
26. Ratu Dhuyung salah sijine ratu kang awatak....
a. kejem lan angkara murka
b. becik lan seneng tetulung
c. kadhang kala becik kadhang kala kejem
d. tumindake alus lan budi pekertine luhur
Wangsulan: a.
27. Para Dewa kang ana ing khayangan, ngerti yen Putri Dhuyung kaya mengkono, paring pituduh supaya tumindak kang apik. Nanging Sang Ratu ora dadi tumindak apik malah dadi ....
a. lunga c. manut
b. murka d. ngguyu
Wangsulan: b.
28. Sregep sinau njalari kowe dadi ....
a. pinTe/ c. [bo[do
b. mju d. ze/ti
Wangsulan: a.
29. kupi=ku[lo[ro, diwaca ....
a. irungku siji c. kupingku loro
b. mripatku loro d. sikilku loro
Wangsulan: c.
30. “Setya Putra”, yen ditulis nganggo aksara Jawa ....
a. set- puti]
b. set- tuau
c. set- tuau put]
d. set-put]
Wangsulan: d.
31. xg[nlr= diwaca....
a. regane murah
b. regane larang
c. regane dhiskonan
d. regane larang banget ....
Wangsulan: d.
32. Ibuku arep lunga menyang Kartasura lan mulih sesuk sore. Manut unggah-ungguhing basa, tembung lunga lan mulihe benere ....
a. kesah, kondure
b. tindak, kondure
c. mangkat, baline
d. tindak, wangsule
Wangsulan: b.
33. Tembung “krasa lara” yen ditulis nganggo aksara Jawa yaitu ....
a. lrwete= c. lrkxmi
b. lrke/mi d. k]slr
Wangsulan: d.
34. kep/-ffia[kh, yen ditulis nganggo aksara Latin yaiku ....
a. kepyar akeh
b. kopyor-kopyor
c. kempyar cah
d. kepyar dadi akeh
Wangsulan: d.
35. murifSene= , diwaca….
a. guru seneng
b. murid seneng
c. guru lan murid seneng
d. murid lan guru seneng
Wangsulan: b.
36. Sekolah, yen ditulis Jawa....
a. se[kolh c. se[kol\
b. sekla\ d. seklah
Wangsulan: a.
Wacan kanggo soal nomer 37-40
R.A.Kartini miyos tanggal 21 April taun 1879 ing Mayong, Jepara, Jawa Tengah. Panjenengane putrine Raden Arya Sasradiningrat, bupati ing Jepara. Sanajan ramane dadi bupati, R.A.Kartini tansah nggalih nasibe bangsane. Utamane nasibe para putri Indonesia sing dhek semana ketinggalan banget kemajuane karo para putra. Malah wiwit cilik para putri dipingit dening wong tuwane.
Kagawa saka rasa asihe marang bangsane, utamane para putri R.A.Kartini ngedegake sekolahan kanggo mulang wuruk para putri supaya bisa pinter lan prigel. Sekolahan iku didegake sawise R.A.Kartini dhaup karo Raden Mas Adipati Arya Jayahadiningrat taun 1903. Raden Mas Adipati Arya Jayahadiningrat iku Bupati ing Rembang.
37. Manut panemumu irah-irahane wacan ing ndhuwur kang trep yaiku ....
a. R.A.Kartini
b. R.A.Sastradiningrat
c. R.M.Jayahadiningrat
d. R.A.Jayahadiningrat
Wangsulan: a.
38. Isine wacan ing ndhuwur nyritakake perjuanganane Ibu Kartini ing babagan ....
a. kesehatan c. pertanian
b. pendidikan d. lingkungan
Wangsulan: b.
39. R.A.Kartini miyos tanggal 21 April taun 1879. Tembung miyos ing sajroning ukara kasebut nduweni teges ....
a. liwat c. lair
b. medal d. metu
Wangsulan: c.
40. Miturut isine wacan ing ndhuwur kasebut, ngandhut pesen supaya para putri ....
a. ora bisa kalah karo para putra
b. luwih asor tumrap para putra
c. luwih ndhuwur drajate tumrap para putra
d. pinter lan prigel saengga ora ketinggalan karo para putra
Wangsulan: d.
C. Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo tembung kang mathuk!
1. Semarang kaline banjir, aja sumelang ....
Wangsulan :
yen ora dipikir
2. Bocah iku pikirane .... mula ya ora tau munggah.
Wangsulan :
dhedhel utawa cuthel
3. Kebo nusu gudel, tegese ....
Wangsulan :
wong tuwa ajar marang wong kang luwih enom
4. Petis manis tansah dadi pocapan wae.
Ukara ing dhuwur arane ....
Wangsulan :
kecap
5. Istilah “mimik” ing drama tegese ....
Wangsulan :
ekpresi wajah
6. Pak Dira gelem nyedhak lan ngakoni sedulur sing sugih thok.
Paribasan kang cocok kanggo Pak Dira yaiku ....
Wangsulan :
kadang konang
7. gurus/tdl=pu/w Tulisan iki kawaca
Wangsulan:
guru sarta dhalang purwa
8. Sarung kawung, menawa katulis kanthi aksara Jawa yaiku ....
Wangsulan :
s ru= k wu=
9. Piandele Raden Werkudara yaiku ....
Wangsulan :
Kuku Pancanaka lan Gada Rujak Polo
10. Aku ibu, arep nyuwun dhuwit kanggo tuku buku.
Basa krama aluse tembung ing dhuwur yaiku ....
Wangsulan :
Ibu kula badhe nyuwun arta kangge tumbas buku
D. Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi pratitis!
1. Aranana jinis tembang macapat kang cacah sewelas!
Wangsulan:
Mijil, Sinom, Kinanthi, Asmarandana, Gambuh, Durma, Dhandhanggula, Maskumambang, Pangkur, Megatruh, Pocung.
2. Ukara ing ngisor iki gantinen kanthi tulisan Jawa!
a. p]bupunT[fw
b. rtuai=zX=k
Wangsulan:
a. Prabu Puntadewa
b. Ratu ing ngalengka
3. Gawea tuladha saloka 3 wae lan tegesana pisan!
Wangsulan:
1. Kuthuk marani sunduk = marani bebaya
2. Nguthik-nguthik macan gedhe = gaw nesune wong liya
3. Palang mangan tanduran = dipercaya malah ngrusak
4. Gajah ngidak rapah = wong sing nrajang wewalere dhewe
5. Rindhik asu digitik = dikongkon nglakoni penggawean sing cocok karo kekarepe
4. Apa sing diarani gancaran?
Wangsulan:
Jenising kasusatran kang wujude prosa.
5. Panjenengane boten saestu rawuh amargi wonten acara.
Owahana ukara ing dhuwur nganggo basa ngoko!
Wangsulan:
Kowe ora sida teke tenan amarga ana acara.
Kembali ke Daftar isi Soal, Kunci, Materi Basa Jawa SD, SMP, SMA/SMK
Kembali ke Daftar isi Soal, Kunci, Materi Basa Jawa SD, SMP, SMA/SMK
0 Komentar untuk "Soal, Kunci Bahasa Jawa UKK Kelas 6 SD/Genap"